Posumowanie realizacji zadań w ramach ogólnopolskiego konkursu Szkoła Zdrowego Żywienia – XXVI edycja
W pierwszym półroczu roku szkolnego 2021/2022 nasza szkoła uczestniczyła w XXVI edycji Ogólnopolskiego Konkursu dla szkół pod nazwą „Szkoła zdrowego żywienia”. Organizatorem konkursu było Studium Prawa Europejskiego z siedzibą w Warszawie. Zgłaszając się do tego konkursu, zostaliśmy zobligowani do zrealizowania 6 wybranych zadań, znajdujących się w regulaminie konkursu, których wykonanie było oceniane przez jury punktowo, w skali 1 – 10. Szkoły, które wzięły udział w konkursie mogą otrzymać tytuł „Szkoły Zdrowego Żywienia”, pod warunkiem uzyskania co najmniej 80% możliwych do zdobycia punktów. W skład jury wchodzą przedstawiciele Organizatora konkursu. Konkurs realizowany był od 15 października 2021 r. do 15 lutego 2022 r.
Celem konkursu było zapoznanie młodzieży z zasadami racjonalnego odżywiania oraz zdrowym stylem życia.

Realizowane były następujące zadania:
Zadanie 1:
Przeprowadzenie konwersatorium pod hasłem: Zaburzenia stanu zdrowia i rozwoju związane z nieprawidłowym odżywianiem (otyłość, niedobór masy ciała, anoreksja, bulimia) – jak rozpoznać chorobę i gdzie szukać pomocy?
Uczniowie obejrzeli, opracowaną przez specjalistę dietetyka, prezentację. Dowiedzieli się, jakie mogą być zaburzenia w zakresie spożywania pokarmów i ich konsekwencje – nierozsądne i niekontrolowane odchudzanie może być pierwszym krokiem do anoreksji, bulimii lub napadowego objadania się. Zaburzenia odżywiania to poważny problem społeczny. Nieleczone mogą prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych, skrajnego wycieńczenia organizmu i zgonu. Spożywanie nadmiernych ilości pokarmu, w niekontrolowany sposób, prowadzi do nadwagi, otyłości i innych chorób dietozależnych, np.: miażdżycy, nadciśnienia, cukrzycy. Zaburzenia odżywiania wymagają specjalistycznego leczenia pod opieką specjalistów: dietetyka, psychologa, psychiatry. Uczniowie poznali też najczęstsze błędy żywieniowe, popełniane przez młodych ludzi, alternatywne rozwiązania, czyli zdrowe nawyki żywieniowe.

Wnioski:
– nieprawidłowe odżywianie prowadzi do wielu niebezpiecznych zaburzeń, chorób, zagrożeń życia,
– należy stosować zasady właściwego odżywiania się,
-warto dokonywać zmian w żywieniu, nawet metodą małych kroków.
Zadanie 2:
Przeprowadzenie sondażu, z dostosowaniem do grup wiekowych pn. Jak dbać o swoją kondycję fizyczną, jak żyć i zdrowo się odżywiać?
Sondaż – ankietę „Jak dbać o swoją formę, jak żyć i zdrowo się odżywiać?”, skierowano do uczniów klas pierwszych i drugich naszej szkoły, by móc dokonać diagnozy ich wiedzy i działań na rzecz własnego zdrowia. Uczniowie odpowiadali na 26 pytań, udzielając jednej odpowiedzi na pytania zamknięte oraz własnej odpowiedzi na pytania otwarte. W ankiecie udział wzięło 239 uczniów. Wyniki ankiety, wraz z wnioskami, zostały umieszczone na stronie szkoły i zostały omówione z wychowawcami klas oraz uczniami biorącymi udział w sondażu.
W obszarze zdrowego stylu życia wyróżniono 4 główne zakresy tematyczne:
- zdrowe odżywianie,
- aktywność fizyczna i organizacja czasu wolnego,
- używki i stres,
- stan wiedzy oraz jej samoocena w zakresie zdrowego trybu życia.
Wnioski:
Obszar 1 – zdrowe żywienie:
- uczniowie spożywają zbyt małe ilości warzyw i owoców. Powinny one pojawiać się codziennie w diecie, najlepiej w każdym posiłku. Dostarczają cennego błonnika pokarmowego oraz są doskonałym źródłem witamin i soli mineralnych.
- uczniowie spożywają zbyt małą ilość ryb morskich, będących źródłem dobrych tłuszczów – kwasów omega 3 oraz jodu. Ryby powinny pojawiać się w diecie co najmniej raz w tygodniu.
- nie wszyscy uczniowie kontrolują ilość wody dostarczanej do organizmu, co może prowadzić do jego odwodnienia,
- uczniowie spożywają zdecydowanie zbyt małą ilość posiłków w ciągu dnia. W okresie dojrzewania i intensywnego rozwoju należy zadbać o regularność posiłków i odpowiednią ich ilość – minimum 4. Część uczniów nie zjada pierwszego śniadania,
- młodzi ludzie nie czytają etykiet i nie zwracają uwagi na skład produktów żywnościowych,
- należy zachęcać młodzież do wdrażania zmian w żywieniu i eliminowania złych nawyków żywieniowych. Poruszać temat zdrowego żywienia na lekcjach wychowawczych.
Obszar 2 – aktywność fizyczna i organizacja czasu wolnego:
- ponad 30% uczniów swój wolny czas spędza przed komputerem i telewizorem w wymiarze pond 3 godzin,
- zbyt mało czasu uczniowie poświęcają na sen,
- uczniowie chętnie biorą udział w zajęciach wychowania fizycznego, ale ich aktywność fizyczna ogranicza się najczęściej tylko do tych lekcji. Większość uczniów nie uczestniczy w innych zajęciach ruchowych po szkole.
- należy zachęcać młodzież do poszukiwań i poznawania różnych form aktywności fizycznej i dopasowania ich do swoich potrzeb i możliwości.
Obszar 3 – używki i stres:
- większość uczniów deklaruje brak kontaktu z używkami: alkoholem, papierosami, substancjami odurzającymi. Młody wiek uczniów oraz brak szczerości mogą mieć wpływ na wyniki tego badania.
- znaczna większość uczniów wskazuje szkołę jako środowisko stresogenne. Należy zwrócić uwagę na ten problem i wskazać młodzieży sposoby radzenia sobie ze stresem.
Obszar 4 – stan wiedzy oraz jej samoocena w zakresie zdrowego trybu życia:
- uczniowie prawidłowo definiują pojęcie zdrowego stylu życia,
- swoją wiedzę na ten temat oceniają na średnim i wysokim poziomie, jednak przyznają, że nie przywiązują większej wagi do stosowania zasad zdrowego trybu życia na co dzień,
- należy uświadamiać uczniów by wzięli odpowiedzialność za swoje zdrowie,
- prawidłowe żywienie i aktywność fizyczna gwarantują dobrą sprawność umysłową, równowagę emocjonalną i dobrą kondycję oraz zmniejszają ryzyko chorób, zapewniając długie i zdrowe życie.
Zadanie 3:
Zorganizowanie wystawy prac nt. prawidłowego żywienia „Mój ulubiony zdrowy posiłek”.
W związku z realizacją tego zadania, w szkole został ogłoszony w nieco zmodyfikowanej formule konkurs na najciekawsze, autorskie zdjęcie: „Mój ulubiony zdrowy posiłek/potrawa”. Celem konkursu było zapoznanie uczniów z problematyką zdrowego odżywiania oraz zachęcenie do podejmowania działań na rzecz własnego zdrowia. Regulamin konkursu został opublikowany na stronie internetowej szkoły. W dniu 28.01.2022 r. nastąpiło rozstrzygnięcie konkursu. W konkursie udział wzięło 21 uczniów naszej szkoły. Uczniowie wykazali się kreatywnością, estetyką wykonania dań oraz znajomością tematu zdrowego odżywiania. Komisja powołana przez organizatora wyłoniła zwycięzców:
I miejsce: Juliusz Naruszewicz, klasa 2 BI

Kanapka z chleba razowego z sałatą i rybą.
II miejsce: Dominik Frydryk, klasa 4 HŻ

Jogurt naturalny z granolą, swojskim dżemem i owocami.
III miejsce: Amelia Młodojewska, klasa 3 HŻp

Wegańska pizza z ciasta o niskim indeksie glikemicznym.
Wybrane fotografie w najbliższym czasie ozdobią korytarz naszej szkoły i stołówki szkolnej.
Wnioski:
– młodzież stosuje w praktyce zasady zdrowego żywienia,
– promuje spożywanie wartościowych, zbilansowanych i zdrowych posiłków,
– inspiruje rówieśników do twórczych działań kulinarnych.
Zadanie 4:
Przygotowanie wspólnie z uczniami dekalogu zdrowego żywienia.
W dniach 17-24.01.2022 r. na lekcjach wychowawczych, we wszystkich klasach naszej szkoły, odbyły się zajęcia promujące zasady zdrowego odżywiania. Wychowawcy klas otrzymali scenariusz lekcji i dodatkowe materiały dydaktyczne, przydatne do jej przeprowadzenia. W trakcie zajęć rozmawiano o złych i dobrych nawykach żywieniowych, omawiano zasady racjonalnego odżywiania w oparciu o piramidę zdrowego żywienia. Efektem przeprowadzonych zajęć były plakaty, przedstawiające klasowe dekalogi, czyli 10 najważniejszych zasad dotyczących zdrowego żywienia i zdrowego stylu życia. Plakaty wzięły udział w międzyklasowej rywalizacji. Oceniana była pomysłowość, zgodność z tematem i estetyka wykonania. Cała społeczność szkolna, bardzo ambitnie podeszła do zleconego zadania. Bezkonkurencyjnym zwycięzcą okazał się plakat wykonany przez klasę 3HŻg. Wyeksponowane w holu szkoły plakaty klas, utworzyły mini galerię, która promuje zasady racjonalnego żywienia i zachęca do stosowania ich na co dzień.

Wnioski:
– nastąpił wzrost świadomości wśród uczniów na temat odżywiania i zdrowego stylu życia,
– aktywność fizyczna, umiejętność radzenia sobie ze stresem i eliminowanie używek są, oprócz żywienia, gwarancją optymalnego wzrostu i rozwoju młodego człowieka.
Zadanie 5:
„Jestem tym co jem?” – rola racjonalnego żywienia na co dzień. Pogadanka na temat prawidłowego odżywiania się zwieńczona przygotowaniem gazetki szkolnej.
29.01.2022 r. pod takim hasłem odbyła się pogadanka z uczniami naszej szkoły, przygotowującymi się do udziału w mobilności w Słowenii, w ramach projektu: ”Zdrowie na pierwszym planie”. Tematem przewodnim tego wydarzenia jest zdrowe odżywianie. Uczniowie, na podstawie zdobytych podczas zajęć wiadomości, będą upowszechniać wiedzę o prawidłowym żywieniu wśród rówieśników z kraju partnerskiego i tworzyć ćwiczenia o tej tematyce.

Uczniowie w trakcie spotkania zaprezentowali efekty swojej pracy. Przedstawili prezentację multimedialną i ćwiczenia interaktywne, poświęcone tematyce zdrowego żywienia, które zostaną wykorzystane w trakcie projektu. Rozmawialiśmy o nowej piramidzie i talerzu zdrowego żywienia, wartości odżywczej i energetycznej żywności. Zwracaliśmy uwagę na produkty pożądane w naszej diecie, bogate w błonnik pokarmowy, kwasy omega oraz te, które powinny być ograniczane: bogate w cukry proste lub nasycone kwasy tłuszczowe i cholesterol. Omówiliśmy najważniejsze zasady zdrowego żywienia: regularność posiłków, jedzenie śniadań, wypijanie wody, ograniczenie żywności przetworzonej i dbanie o kondycję fizyczną. Podsumowując spotkanie uczestnicy projektu ocenili, że zgadzają się ze stwierdzeniem: „Jestem tym co jem”, a nasze samopoczucie, sprawność umysłowa, zdrowie, uzależnione są od jakości spożywanych pokarmów oraz ich rodzaju. Efektem pogadanki są dwie gazetki szkolne, przygotowane przez młodzież, które zdobią korytarz szkoły oraz jedną z klas lekcyjnych.

Wnioski:
– uczniowie maja świadomość wpływu żywienia na samopoczucie, sprawność umysłową, kondycję i zdrowie,
– potrafią ze swojej diety wyeliminować produkty niezdrowe,
– młodzi ludzie będą propagatorami i kreatorami zdrowych nawyków żywieniowych.
Zadanie 6
Udział w kursie Rola nauczyciela i szkoły w kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych.
Szkolny koordynator konkursu wziął udział w przeprowadzonym metodą e-learning trzymiesięcznym kursie: Rola nauczyciela i szkoły w kształtowaniu prawidłowych nawyków żywieniowych.
Koordynator konkursu
mgr inż. Bianka Małysz-Lewandowska